2019

Irene is nu 38 jaar. Frouke is 41. Frouke is soms zoekende, zoekende naar de beste manier is om de kinderen te begeleiden. Zoekende naar ander werk, naar werk dat beter bij haar past, een nieuwe uitdaging, iets heel anders. Volgens Frouke ziet ze bij veel leeftijdgenoten iets soortgelijks, volgens websites die ze leest is dit iets wat vaak gebeurt op deze leeftijd. Froukes worsteling.

Ook Irene verandert in de loop van haar leven. Net zoals Frouke en Froukes vriendinnen wordt ze ouder, heeft ze ervaring met situaties, met andere mensen opgedaan. Ook Irene komt in een andere fase, ook haar behoeftes veranderen. Alleen heeft Irene daar geen woorden voor, geen besef van. Ze leeft van dag tot dag, misschien van week tot week, van vakantie tot vakantie. Ervaart de seizoenen, weet daar de volgorde van. Maar toch, het is de ene dag die volgt op de andere. Maar die ene dag, draagt wel de sporen van de vorige dag, en de dagen daarvoor. Al die dagen, ervaringen, gebeurtenissen laten sporen achter. Goeie en minder goeie.

Irene  worstelt ook. Frouke geeft woorden aan haar worsteling, zoekt oplossingen. Gebruikt  Arjen, haar vriendinnen,  ons als klankbord. Irene heeft beperkte mogelijkheden om woorden aan haar frustratie of vragen te geven, Irene heeft mimiek, boosheid, bleekheid, hoofdpijn. En een vol hoofd! Ze herinnert zich veel, heel veel. Haar hoofd is er vol van, steeds voller. Maar als je dat allemaal niet kunt ordenen, is dat wel een grote ballast. Wat moet je ermee. Het helpt haar in elk geval niet om haar gedachten, haar leventje, te begrijpen en te ordenen. En ze heeft andere mensen om zich heen die ieder voor zich, soms samen met anderen,  proberen woorden te geven aan de worsteling, het gedrag van Irene, woorden die ze zelf niet kan vinden.

Zoals een persoon die niet kan lopen een rolstoel nodig heeft, zo heeft zij andere mensen nodig die haar helpen om datgene waar zij mee worstelt in deze leeftijdsfase voor haar te duiden. Zij kan niet zonder anderen. Maar al die mensen om Irene heen zijn weer anders, hebben verschillende levenservaringen, misschien niet dezelfde kijk  op “helpen”. Ze zien Irene vanuit hun eigen perspectief, interpreteren Irene’s gedrag op hun manier, hebben een verschillende mimiek bij dezelfde woorden, enz, enz. Voor mensen zonder een beperking als die van Irene zou het al een flinke opgave zijn om hierin je weg te vinden, al die verschillende mensen die veel om je heen zijn. Mensen die komen, lang of minder lang blijven, maar toch ooit weer vertrekken. 

Irene laten praten over wat haar bezig houdt is een kunst op zich. Soms zegt ze: “daar wil ik niet over praten”. Of, zoals onlangs: “daar durf ik niet over te praten”.  Wat maakt dat ze dit zegt. Heeft  ze misschien boze, negatieve gedachten, gevoelens, die ze niet durft te benoemen?  Boden we haar met z’n allen te weinig ruimte om ook die gevoelens te durven uiten?  Lieten we ons geruststellen door haar sociaal wenselijke antwoorden? Meestal krijg je antwoorden op je vragen op een ander moment dan je de vraag stelde. En krijg je het antwoord niet op het moment dat je erop wacht. “

Als ze “er wel over wil praten” is het nog maar zeer de vraag of ze dan echt zegt wat ze denkt. Het hangt er altijd weer vanaf hoe een gesprek gaat, hoe een vraag gesteld wordt. En of iemand niet meteen het meest voor de hand liggende denkt te horen, terwijl Irene misschien iets anders duidelijk wil maken. We hebben allemaal de neiging om in meer of mindere mate voor Irene in te vullen wat ze bedoelt.

Wilma, gedragskundige, adviseerde een tijd geleden om op regelmatige basis gesprekken met Irene te hebben. Dit kost tijd, natuurlijk. Maar misschien leert en durft ze dan te vertellen wat haar bezig houdt, en leren wij om niet voor haar in te vullen. Misschien worden de dips in haar leven minder diep als ze leert om gevoelens te delen, gedachten te uiten, misschien  is er meer begrip over en weer. Wie weet hoeveel negatieve energie hiermee wordt bespaard en wie weet kan Irene met hulp toch woorden aan haar worsteling geven.